Tien jaar geleden was het nog pionieren met elektrisch vervoer; veel voorlopers en voorbeelden waren er niet. Maar pionieren is aan Rotterzwam, dat koffiedik hergebruikt voor het maken van oesterzwammen en snacks, wel besteed. Als circulaire onderneming in hart en nieren kon de stap naar schoon vervoer niet vroeg genoeg worden gezet.
De bakfiets deed als eerste zijn intrede, maar dat was ‘best zwaar’. Toen was het nog trappen zonder elektrische aandrijving. ‘We fietsten heel wat heen en weer met heel wat kilo’s koffiedik’, zegt oprichter Mark Slegers, biotechnoloog van huis uit. ‘Uiteindelijk zijn we toch maar op zoek gegaan naar elektrisch vervoer.’ Dat had aanvankelijk wat voeten in aarde. Een Picnic-achtig wagentje werd getest maar daar mocht je de weg nog niet mee op. Ermee rijden kon alleen op het fietspad en dat was niet te doen. Bij elektrische bestelbussen was de keuze niet reuze, de actieradius beperkt, de kosten hoog. Toch zette Rotterzwam de stap.
‘De beperkte actieradius van ons tweedehands busje dwingt ons hyperlokaal te werken.’
Energieneutraal
Het werd een elektrisch bestelbusje van Nissan, op lease-basis. Vier jaar geleden kwam daar tweedehands een extra busje bij. De fiets is daarmee verleden tijd, behalve voor de medewerkers in hun woon-werkverkeer. Opladen van de busjes doet Rotterzwam op eigen terrein met eigen oplaadpunten, opgewekt door eigen zonnepanelen. Het bedrijf is daarmee energieneutraal, met zelfs een klein overschot dat terug het net in gaat. Ook voordelig voor de honderd andere ondernemers van de Kroon, het verzamelgebouw in Rotterdam-West waar de kwekerij van Rotterzwam bij staat. De investering was vier jaar geleden en kostte 48.000 euro. Inmiddels heeft het bedrijf 85% ervan terugverdiend en zag Mark het afgelopen jaar 500 euro teruggestort op de zakelijke rekening.
Heen en weer
Met de relatief ‘oude’ busjes is de actieradius niet meer dan 120 km per dag. ‘Voor de binnenstad is dat prima, maar op snelweg kunnen we niet meer dan 80 km aan en moeten we achter een vrachtauto rijden om mee te liften. Het voordeel is wel weer dat het ons dwingt om hyperlokaal te blijven werken.’ En de ritbewegingen? ‘We halen zes- tot zevenduizend kilo koffiedik per maand op bij ondernemers in de stad. Met onze kleine busjes en nog relatief lage actieradius is dat veel heen en weer rijden om te laden en lossen. We proberen dat zoveel mogelijk te combineren met leveringen van snacks aan de horeca.’
Veel meer valt er niet te combineren, of samen te werken met andere ondernemers omdat de busjes nu eenmaal vol zitten iedere keer. Wel is Rotterzwam in gesprek met horeca en afvalverwerkers hoe je op een schone manier meer met reststromen kunt doen, door bijvoorbeeld hubs te creëren. Afvalverwerkers hebben daar moeite mee, ziet Mark. ‘Die gaan voor efficientie in hun eigen proces en kiezen dan toch voor grote diesels.’
Wij hebben geen last van dure brandstofprijzenen en oplopende onderhoudskosten.
Nek uitsteken
Rotterzwam heeft bij de overstap naar elektrisch vervoer geen fiscaal voordeel gehad. ‘Fiscale regelingen waren er wel, maar dan moet je winst maken en dat is in de eerste jaren lastig voor startende bedrijven. Daar mag de overheid wel meer oog voor hebben. Wij hebben het echt uit idealisme gedaan, vanuit een intrinsieke overtuiging en geloof dat het moet en duurzamer is op de langere termijn. Als bedrijf moet je dan je nek uitsteken. Wij laten nu wel zien dat je er op uiteindelijk alleen maar baat bij hebt. Wij hebben geen last van dure brandstofprijzen, hoge energierekening en oplopende onderhoudskosten.’
Maak de overstap verplicht voor grote bedrijven, zij kunnen heus wel bijdragen.
Anders denken
Zijn tip aan ondernemers? ‘Elektrisch rijden is vele malen prettiger, je hebt vrijwel geen onderhoud en het rijdt soepel. Maar het vergt wel anders denken. Zet de stap zorgvuldig door je grondig in te lezen en te laten informeren, ook over fiscale voordelen. En de gouden tip: zorg voor stoel- en stuurverwarming want in plaats van je hele auto moeten verwarmen bespaart dit je bizar veel op je accu.’ Voor zijn chauffeurs heeft hij een los elektrisch matje besteld zodat ze niet al kouwkleumend toch die kilometers kunnen halen.
Voor de gemeente is zijn devies: maak het makkelijker voor startende bedrijven en voer de druk bij de grote bedrijven veel meer op. Hij is er uitgesproken over. ‘Dwing het af, maak het verplicht voor grote bedrijven. Ze hebben geld en marge zat, dus zij kunnen heus wel bijdragen. Ook zonder hulp van de overheid.’
